ZAINTZA DEMOKRATIZATU: AURKEZPENA

Ots 23, 2023 | eskubide sozialak

ZAINTZA DEMOKRATIZATU: AURKEZPENA

Hemen gaude berriro aldarrikatzeko zaintzak erdigunean egon behar dutela. Behin betiko onartu behar ditugu ukaezintzat, ordezkaezintzat. Zaintzak ezinbesteko baldintza dira bizitza mantentzeko, bai indibidualki, bai modu kolektiboan; beraz, ezinbestekoa da zaintzak benetan erdigunean jartzeko konpromiso sozial eta politikoa sortzea. Euskal herritarrok kezkatuta ikusten ari gara mendekotasuna duten adineko pertsonen zaintzaren gaia nola sartu zen ordezkari politikoen diskurtsoetan, baina agendaren beste puntu bat baino ez zen izan, kalitatezko zainketak jasotzeko eskubide unibertsala bermatzeko benetako konponbiderik eman gabe

Pandemian zehar bizi dugun egoera lazgarriak, gizartean oro har, baina egoitzetan bereziki mingarri, inflexio-puntu bat zekarrela zirudien, indarrean dagoen zaintza-sistema birpentsatzera eta eraldatzera behartuko gintuena. Hala ere, es da horrela izan. Egoera okerrera baino ez da aldatu pandemiak eragin zituen ondorio ekonomiko, fisiko eta psikologikoengatik, bai mendekotasuna duten pertsonentzat, bai zaintzaileentzat. Ez badugu konpromisorik hartzen, joerak okerrera egiten jarraituko du. Datuak argiak dira: zahartze-indizeak gora egiten jarraitzen du, baita mendekotasuna duten adinekoen kopuruak ere.

Tradizionalki, zaintza-lana feminizatu egin da, eta femeninoa den funtzio gisa eraiki zen. Emakumeok lan-merkatuan masiboki sartu ginenetik, zaintza-lanaren sektore batzuk merkantilizatu egin dira, baina patroi tradizionalak erabiltzen jarraitzen dute: feminizatutak, prekarizatutak eta sozialki gutxietsitak dauden sektoreak dira. Hala gertatzen da, adibidez, mendekotasuna duten adinekoei ematen zaien arretarekin, emakume migratzaileek jasaten baitute gehienbat, askotan lanbaldintza iraingarrietan, oinarrizko baldintzen azpitik, hau da, grebarako benetako eskubidearik gabe. Badirudi zaintzak transferitzea pribilegioa dela; izan ere, lan-aukera bakartzat aurkezten zaie emakume migratzaile gehienei, zeintzuk gainera, beren familia-eremuko zainketen ardura ere hartu behar dute.

Hain zuzen ere, gaur, otsailak 22, Soldata Berdintasunaren aldeko Europako Eguna da. Mendetasunari arreta emateko sektorea genero-arrakala oso nabarmena egiten du. Tradizioz maskulinizatuta egon diren sektoreen eta sektore feminizatuen arteko soldata-aldea kezkagarria da. Gure ustez, funtsezkoa da zaintzaren sektoreari balioa handitzea bidegabeko egoera hori eraldatzeko. Gainera, eremu honetan, genero-arrakalak emakume migratzailearen aurpegia izaten du askotan.

Euskal Herrian zaintzari bideratutako dirua Estatuko gainerakoekin alderatuta handiagoa izan zen arren, pribatizazioek, inbertsio-funtsek, murrizketek edo gehien dutenei presio fiskala ez handitzeko joera zainketa sistema kaskar eta bidegabe batean jarri gaituzte. Egoera horren adibide gisa, Gipuzkoako herrietako etxeetan zaintza-zerbitzuek lan- arreman neokolonialak erreproduzitzen dituzte, eta lan hori emakume etorkinek egiten dute, 24 orduko lanaldiekin esplotatzen baitituzte.

Beste aldetik, erakundeetan lan-gatazkak aurkitzen ditugu lan-gatazkak, langileentzat eta mendekotasuna duten pertsonentzat desegokiak diren ratioak, laguntza ekonomiko oso eskasak, gehiegizko koordainketa, erabiltzaileen eta senideen parte-hartzerik eza, itxaron-zerrenda onartezinak egoitza pribatuei bakarrik mesede egiten dietenak, etab.

ZAINTZA DEMOKRATIZATU ekimenak zaintzaren etorkizunari eta inplikazioei buruzko eztabaida kritiko kolektiboa sustatu nahi du. Gure ustez, beharrezkoa da aldundiek elkarrekin eta koordinatuta lan egitea, Zaintzaren Euskal Sistema duina, unibertsala eta solidarioa izan dadin. Badakigu indarrean dagoen sistema hobetzeko apustuak ahalegin ekonomiko handia eskatzen duela, eta hori ezinezkoa izango dela Zaintzako Euskal Zerbitzu Publiko baten oinarriak ezartzen dituen AKORDIO SOZIO-POLITIKO zabal bat gabe. Ildo horretan, ZAINTZA DEMOKRATIZATUk alderdi politikoen proposamenak ezagutzea eta tartean dauden herritarren zuzeneko testigantzak elkarrizketara ekartzea du helburu.

Gure ustez, Gipuzkoan, gutxienez, honako gai hauek jorratu behar dira:
• Beste zerbitzu publiko batzuen antzeko łan-baldintzak eta negoziazio kolektiboa, egoitzetan zein etxeetan.
• Koordainketa murriztea, etxean zaintzeko laguntzak handitzea, itxaron-zerrendak kentzea eta enpresa pribatuen ordez irabazi-asmorik gabeko erakundeak jartzea.
• Erabiltzaileen eta senideen Zaintza Kontseiluetan parte hartzeko eskubidea, bai beren zentroetan, bai erakunde mailan.
• Zainketen Euskal Sistema Publikoaren Lege baten beharrari buruzko akordioa Batzar Nagusietan, etxeko zaintzak barne hartuta, eta Lurralde arteko Koordinazio Organoa ezabatzea.
• Udalak ahalduntzea etxeko zainketak kudeatzeko.

Hurrengo urratsak:
• Berehalako tanda Gipuzkoan aurxkezten dirin alderdi politikoekin
• Mahai-ingurua aldırdı politikoekin www.gipuzkoakosendieak.eus webgunean ZAINTZA DEMOKRATIZATU ekimenari laguntzeko atal bat aurkituko duzu.

Donostian, 2023ko otsailaren 22a

Sinatzaile:
Gipuzkoako Senideak
Malen Etxea
Irauli Zaintza
Zaintza Babesten, Egoitzen Erabiltzaileen eta Senideen Federazioa
3 Z (Zestoa)

HESTIA. HONDARTZAKO BOLEY TXAPELKETA

Urr 6, 2022 | arrazakeria, eskubide sozialak

HONDARTZAKO LEHEN BOLEY TXAPELKETA

Joan den asteburuan hondartzako lehen oka txapelketa egin zen Donostian.

HESTIA eguneko zentroaren TEC (Komunitate-espazioetako lana) proiektutik antolatu da. Eskakizun txikiko Eguneko Arreta Zerbitzua da, Arrats Elkarteak dinamizatuta, eta hainbat prestazio eta jarduera eskaintzen ditu egoitza-bazterketa larrian dauden pertsonen oinarrizko premiak asetzeko.

Txapelketa honetan, eguneko zentro horretako erabiltzaile gazteek parte hartu dute, eta Hiritarron Harrera Sareak eta SOS Arrazakeriak parte hartu dute.

Zorionak ekimenagatik

Juneren hegoak eguna ospatuko du 2022/10/15ean

Urr 5, 2022 | Berriak, eskubide sozialak

310845446_438290991776364_848303840535185763_n

Juneren Hegoak.

Elkarteak Errenterian ospatuko du bere egun handia urriaren 15ean

501 Legioko eta Indar Arrosako tropa inperialetako pertsonaia karismatikoak, R2-KT droidearekin batera, ospakizun honetara batuko dira The Pink Force fundazioari esker

Elipsis dantza taldeak eta Oihan Vega DJak musikaz eta dantzaz alaituko dute arratsaldea

2022ko urriaren 15a.- COVID 19aren pandemiak behartutako bi urteko etenaldiaren ondoren, Juneren Hegoak elkarteak bere egun handia ospatuko du Errenterian datorren urriaren 15ean. Gernika Plaza alaitasunez, musikaz eta elkartasunez beteko duten ekitaldiz betetako eguna.

Gaurko prentsaurrekoan egon dira Maite Gartzia, Errenteriako Udaleko kultura zinegotzia; Alazne Mendikute, Juneren Hegoak-eko ekitaldien arduraduna; Gorka Lizaso, Elipsis Taldekoa, eta Andoni Serrano, The Pink Force fundazioko presidentea, R2-KT robotarekin batera.

Urriaren 15ean, larunbata, 10:30etik 13:30era, puzgarriak, eskulanak eta aurpegi margoketak egongo dira. Guuk Gipuzkoa Basketek ere bere lekua izango du, elkartearekin lankidetza hitzarmena baitu. Eguneko lehen zati honetako plater nagusia 501 Legioko eta Indar Arrosako tropa inperialetako pertsonai karismatikoen bisita izango da, R2-KT droidearekin batera, eta parte-hartzaileekin batera argazkiak atera ahal izango dira. 501 Legioa, sagaren jarraitzaileek osatua, The Pink Force Fundazioaren ekimena da. Irabazi-asmorik gabeko erakundea da, eta gaixo dauden haurrei poza eta ilusioa eramatea du helburu, baita ospitalean dauden bitartean ere. Une magikoak sortzen ditu R2-KT droidearekin egiten dituen topaketetan, eta haurren bizi-kalitatea hobetzen laguntzen duten erakundeei ikusgarritasun handiagoa ematen die.

Arratsaldean, 17:00etan, Elipsis Taldeak dantza erakustaldia egingo du. Ondoren, Joxan Campano pandemian hil zen Juneren Hegoak elkarteko kideari omenaldia egingo zaio. Urrezko amaiera Oihan Vega DJak jarriko du. Luisma Laboa kazetariak egingo du speaker lana eta berak aurkeztuko ditu ekitaldiak eta bertan daudenak animatu.

Egun osoan zehar, Mindara, Bihotzez, Bpanspain (Juneren Hegoak-eko umeen familietako bat ere badena) eta Mowat Wilson Sindromearen Espainiako Elkartea (AESMOWI) izango dira Gernika Plazan, informazio postuekin eta merchandising-ekin. Eguraldiak lagunduko ez balu, jarduera guztiak Koldo Mitxelena ikastetxera eramango lirateke.

310617106_438290918443038_2005359801361604107_n

Alazne Mendikutek, Juneren Hegoak-eko ekitaldietako arduradunak, Errenteriako eta inguruko herrietako herritar guztiei egunaz gozatzeko deia egin die: “Gogotsu eta indar handiz itzuliko gara geldialdi luze baten ondoren. Herritar guztiei irekitako ospakizuna da, eta bertan izango dira gure boluntarioak eta familiak. Beraz, aukera ona da oraindik ezagutzen ez gaituztenak urriaren 15ean Gernika Plazara hurbildu eta elkartean zer egiten dugun ikusteko. Gure boluntarioek lan goresgarria egiten dute, baina beti daude ongi etorriak lagundu nahi duten pertsona berriak.”

Maite Gartzia Errenteriako Udaleko kultura zinegotziak, berriz, azpimarratu du: “Udalak eskerrak ematen dizkio Juneren Hegoak-i egiten duen lana guztiagatik. Guretzat harro egoteko modukoa da horrelako elkarte bat izatea, bere balioekin eta, gainera, herriarentzat hainbeste lan egiten duena.”

Juneren Hegoak gaixotasuna duten haurrei eta haien familiei laguntzeko elkarte bat da, galera batetik, Juneren gaixotasunaren (minbizia) ondoren egindako agurretik eta aitaren eta amaren maitasun izugarritik jaio zena. Txikiari agur esan behar izan zioten laster, 2013an. Gaixotasun bat duten eta edozein motatako baliabiderik ez duten haurren familiei estaldura ematea izan du helburu beti.

Iaz, erakundeak 27 familia artatu zituen (2021ean 4 familia berriak sartu ziren), eta horiei laguntza ekonomikoa eman zien terapiak ordaintzen eta laguntza ez ekonomikoak ematen, hala nola laguntza asistentziala eta aholkularitza. Guztira, 30.000 euro baino gehiago eman zituen, familiei, beste GKE batzuei eta ikerketarako (Beca June Sánchez Tolaretxipi). Gaur egun 50 pertsona boluntario daude elkartean eta 700 teamers inguru ditu, hau da, Juneren Hegoakeko familiei laguntzeko Teaming bidez elkarteari hilean euro bat ematen dioten personak. Partikularren eta erakunde publiko eta pribatuen laguntzak eta dohaintzak ere jasotzen ditu.

Naizenek bere urteurrena ospatuko du bideoklipa estreinatuz

Urt 26, 2022 | eskubide sozialak

Naizenek bere urteurrena ospatuko du bideoklipa estreinatuz eta sari banaketarekin

Jose Luis Quintas Osasuneko sailburuordeak, Aitzole Araneta sexologo eta aktibistak eta Ekai Lersundiren amak eta aitak jasoko dituzte Naizen sariak.
Ekitaldian «Ipuinetan ez bezala» abesti eta bideoklipa aurkeztuko dira.

Datorren urtarrilaren 29an larunbata, Naizen, adingabe transexualen familien elkarteak José Luis Quintas, Aitzole Araneta, Ana Martinez eta Elaxar Lersundi sari bana emango die elkartearen ibilbidean izan duten babesagatik.

“Ikusten gaituzuela ikusi nahi dugu / Queremos ver que nos veis” izenburupean, ekitaldia 12:00etan hasiko da, Gasteizko Europa Biltzar Jauregian, eta gaur egun Naizen osatzen duten 250 familietako asko izango dira bertan, baita erakundeetako ordezkariak eta azken urteotan elkarteari lagundu dioten beste elkarte, profesional eta aktibista batzuk ere. Sarrera librea izango da edukiera bete arte.

Hasteko, zuzeneko aurkezpena egingo dute Aingeru Mayor, Ekaitz Goikoetxea eta Xabier Crehuet egileek, Naizen amek eta aitek “Tránsitos, comprender la transexualidad infantil a través de los relatos de madres y padres” liburuan kontatutako bizipenetan oinarrituta.

Ekitaldian zehar, Naizen Sariak banatuko dira, hainbat esparrutatik, haurren eta gazteen transexualitatearen alde merezimenduzko lana egiten ari diren pertsonak aintzatesteko.

Oraingo honetan, Osasuneko sailburuorde José Luis Quintas sarituko da, Osasun Zerbitzuetako solaskide gisa egiten duen lana entzuteagatik eta ulertzeagatik, zubiak eraikitzeko inplikazio pertsonalagatik eta transexualitate-egoeran dauden pertsonei kalitatezko osasun-arreta ematen jarraitzeko apustu irmoagatik.

Aitzole Araneta sexologo, berdintasun teknikari eta transexualen eskubideen aldeko aktibistak ere jasoko du saria. Naizeneko pertsona askorentzat bizitza duinaren erreferente izateagatik eta beti bere, laguntza eta maitasuna eskaintzeagatik.

Hirugarren omenaldia Ana Martinezentzat eta Elaxar Lersundirentzat da, sufrimendu handiena, Ekai semearen heriotza, argi eta gidari bihurtu dutelako; transexualen eskubideen aldeko indarra, sendotasuna, kemena eta iraunkortasunagatik eta samuraiaren sugarrari bizirik eusteagatik. Ekairena ez zela inoiz gertatu behar gogorarazteko eguneroko borrokagatik.

Atzerritartasuna Gipuzkoan

Urr 1, 2021 | eskubide sozialak, Ikusezinak Irraria, migrazioa

Irratsaioa / Programa

Pulsar reproducir en Navegador

Arrats Elkarteko sail juridikoko arduradun Alaitzek Gipuzkoako atzerritartasun bulegoaren egoera errepasatu du. Bulego kolapsatua eta bunkerizatua, online aipu ezinezkoak dituena, legearen interpretazio zorrotzak, konfinamendu eta pandemia garai batean aurkeztu beharreko dokumentuak biderkatu dituztenak.

Ezinezko epeak, burokrazia eta susmoaren ondorioz iraungitzen diren baimenak, lanean ari diren airean iraultzen direnak, lehen aukera bezala ukatzeko maximarekin.

ARRATS ELKARTEA

ATERPE GUZTIONTZAT!

Urt 12, 2021 | eskubide sozialak

ALDE ZAHARREKO BIZILAGUNAK

PRENTSAURREKOA

Hiri honetan etxerik gabeko pertsonek bizi duten arretarik gabeko egoeragatik kezkatuta dauden hainbat talde eta erakundek prentsaurreko honetara deitu dugu, udal baliabide nahikorik ez dagoela eta dauden protokoloen funtzionamendu zalantzagarria salatzeko. Azken egunotan izozteak bi heriotza eragin ondoren (bata Zarautzen eta bestea Hendaian), Donostian bizi den egoerak beste ezbeharren bat eragin dezake. Donostiako Udalak jarduera-protokolo bat badu, hotzaren gela deitzen diotena, tenperatura 5ºC-tik behera jaisten denean etxerik gabeko pertsonek gaua igaro dezaten arautzen duena. Gaur egun, espazio horrek 20 lagunentzako bakarrik du lekua, eta Gizarte Larrialdietarako Udal Zerbitzuak (GLUZ) dira erabakitzen dutenak kupo txiki horretan nor sartzen den eta nor ez, pertsona bakoitzaren zaurgarritasun espezifikoari buruzko katalogazio baten arabera.

Joan den urtarrilaren 5etik, 5ºC-tik beherako minimoak zituzten hainbat egun igaro ondoren, espazio horrek ateak ireki zizkien GLUZeko zerrendan zeuden pertsonei, eta egoera oso tamalgarriak gertatu ziren. Hasteko, zerrenda horretako pertsona guztiak ez dira Ubako aterpetxera joan egunotan, eta aurten han dago hotzaren gela (bidenabar esan dezagun, oso periferikoa dela). Erakundeen aldetik informazio kontrajarriak jaso ondoren jarraitu beharreko protokoloei buruz, Harrera Sareak, herritarren beste kolektibo batzuen laguntzarekin, behin eta berriz eskatu behar izan zuen ateak irekitzea, hotzaren gela horretan plaza libreak zeuden arren GLUZeko zerrenda horretan ez agertzeagatik onartzen ez zituzten pertsona batzuei. Pertsona horiek Ubara joatearena antolatu bada ere, gaua han igaro ahal izan dutenak goizeko 8:00etan aterarazi egin dituzte, inolako garraio-aurreikuspenik gabe, eta oinez itzuli behar izan dute mugitu ohi diren lekuetara, askotan hiriaren erdigunera. Eta hori guztia espazio hori berehala ixteko arriskua dagoelarik, eguraldi-aurreikuspenek 5ºC horiek baino tenperatura baxuagorik ematen ez duten unean.

Hori dela eta, udal-protokoloen arbitrariotasuna salatu nahi dugu, argi eta garbi erakusten baitute ez dagoela baliabide nahikorik kalean dauden pertsonei arreta emateko, eta orobat, egun hauetan bizi izan dugun larrialdi klimatikoaren testuinguruan, oso jarduera zalantzagarriak izan direla erakundeetako agenteen (eta baita udaltzainen) aldetik ere. Esan liteke norbait izoztuta hil arte edo kalte larriak jasan arte itxaroten ari direla zentzuzko udal-araudiak prestatzen hasteko.

Horrez gain, uste dugu udalak bere gain hartu behar duela negua hastear zegoela eragindako etxe-hustuketen (azkena, Infernuko eraikinetakoa) ondorioen gaineko erantzukizuna; izan ere, kale-egoeran dauden pertsonen talde handiari dozenaka gehiago gehitu zitzaizkion, ostatu hartzeko eta laguntzeko neurri alternatiborik planteatu gabe, eta, are gehiago, modu autonomoan aurkitzen dituzten klima-gorabeheretatik babesturiko txokoetan gaua igarotzea eragotzi egiten zaiela.

Eta, beraz, Udalari eskatzen diogu bete dezala hotzaren aurkako babes sistema sortu zeneko helburua. Ez diezaiola atea itxi egun hauetan kalean dagoen inori. Behar izanez gero, plaza gehiago presta ditzatela; ez ditzatela kalera bota goiza hasi orduko.

Egunean zehar zerbait beroa jan ahal izan dezaten eta hotzaren aurkako ekipamendua eman dakien. Eta Udaltzaingoa izan dadila, kaleak patruilatuz, egoera horretan dauden pertsonei hotzaren aurkako sistemaren berri ematen dietenak eta bertara eramatea eskaintzen dietenak.

Hutsune instituzional horrek dirauen bitartean, dokumentu hau sinatzen dugun hiritarren kolektibook elkartasun aktiboa praktikatzen jarraituko dugu, bai etxerik gabeko pertsonei informazioa emanez, eta erakundeak jardutera behartuz, bai janari beroko platerkada batekin edo manta eta beroki-arropekin etxerik gabeko pertsonei lagunduaz, baina beti oso argi izango dugu hori guztia erakundeen erantzukizuna dena partzialki estaltzeko adabakiak baino ez direla.

Alde zaharreko bizilagunak